Serie: Geen perks, maar purpose

Micromanagement = goede bedoelingen, slecht resultaat. Het begint vaak met betrokkenheid. Een manager die wil meedenken. Helpen. Kwaliteit waarborgen. Maar dan sluipt het erin:

“Zet mij maar even in cc.”

“Ik heb het toch nog even aangepast.”

“Waarom heb je het zo gedaan?”

Voor je het weet is er geen ruimte meer om écht zelf te werken. En glijdt motivatie langzaam weg.

En eerlijk? Ik betrap mezelf er ook op.

Soms uit enthousiasme. Soms uit perfectionisme. En ja, soms ook uit angst dat het anders loopt dan ik voor ogen heb. Maar ik zie ook wat het doet: hoe het initiatief smoort, hoe mensen zich kleiner maken. En hoe ik daarmee precies het tegenovergestelde bereik van wat ik bedoel.

Controle = wantrouwen in vermomming

Wat we zeggen met controle:

“Ik vertrouw erop dat jij het doet… maar voor de zekerheid kijk ik wel mee.”

Dat is geen vertrouwen. Dat is voorwaardelijke autonomie. En dat voelt een medewerker feilloos aan. Het gevolg?

• Minder eigenaarschap
• Minder creativiteit
• Meer afhankelijk gedrag
• En uiteindelijk… méér controle nodig

Een vicieuze cirkel die alleen doorbroken wordt met lef.

Autonomie is geen loslaten, het is serieus nemen. Autonomie betekent niet dat iedereen maar wat doet. Het betekent dat je mensen als volwassen professionals behandelt. En ja, dat vraagt om goede afspraken. Duidelijke kaders. En feedback.Maar ook om:

✅ Vertrouwen geven vóór het verdiend is

✅ Ruimte laten voor andere werkwijzen

✅ Fouten zien als leerkans, niet als faalbewijs

✅ Resultaat belangrijker vinden dan stijl

Mensen bloeien niet op door grip. Ze bloeien op door ruimte.

Leiderschap is losjes vasthouden

Mijn moeder zei vroeger altijd. Vergelijk het maar met zand in je hand. Als je je hand heel erg dichtknijpt verdwijnt het zand tussen je vingers door. De open hand, een beetje als een (veilig) kommetje, kan zand wel vasthouden. De beste leiders controleren niet, maar creëren een klimaat waarin controle overbodig wordt.

Wat helpt?

• Vragen stellen in plaats van instructies geven
• Vertrouwen uitspreken (ook als het spannend is)
• Feedback geven op gedrag, niet op details
• En ja: ook loslaten als je het beter denkt te kunnen

Vertrouwen geven voelt soms als risico. Dat is precies andersom geen vertrouwen geven is een risico. Controle lijkt efficiënt. Toch kost het meer dan je denkt: energie, tijd, vertrouwen.

Wie mensen echt wil motiveren, durft ruimte te geven. En vertrouwt erop dat eigenaarschap sterker is dan sturing.

Want uiteindelijk geldt: Wie alles wil controleren, blokkeert beweging.

En zonder beweging… geen motivatie.

Ik herinner me nog goed de manager die mijn voorstel teruggaf en zei:

“Ja, dit is goed. Ik zou het zelf anders schrijven, maar dit is ook prima.”

Het feit dat ik dat nu — jaren later — nog wéét, zegt alles over de kracht van vertrouwen.

En dus… weer even oefenen:

Loslaten. Niet alles verbeteren. Vertrouwen geven.